Code (13)17

Foto voorzijde

Af

Gradering 3

Achternaam Aussen

Voornaam Bernard

Partner Eva Zeligman

Ouders Mozes Aussen & Jenny Wolf

Geboortedatum 4-11-1896

Geboortedatum Hebr 28 Cheshvan 5657

Geboorteplaats Steenderen

Overlijdensdatum 11-9-1946

Overlijdensdatum Hebr 15 Elloel 5706

Overlijdensplaats Zutphen

Begraafplaats Bronkhorst

Grafsteen tekst Hebr פנ ת נ צ ב ה

Commentaar op vertaling De steen is zonder Hebreeuwse tekst m.u.v. Hier rust en T.N.Ts.B.H.

Onderzoek 1 Hij is Bernard Izaak Aussen, geb.te Steenderen 4-11-1896, overl.Zutphen 11-9-1946 [Bron-Hans Kooger-Joods Leven Bronkhorst, Steenderen,Brummen-pag.68]

Onderzoek 2 De steen van zijn echtgenote is (13)18 Uit:-Een dramatisch einde Artikel in de Stentor dd. 01-11-2007 [Geen auteur aangegeven] De laatste graven, van het Steenderense echtpaar Bernard Aussen en Eva Zeligman, dateren van respectievelijk september 1946 en februari 1963. Zij hebben met hun drie dochters, met Netje Aussen uit Bronkhorst en Bep de Haan uit Hilversum het nazi-bewind overleefd dankzij de hulp van Hendrik Hissink van de Hardsteestraat en Willem en Maria Verheij van de Kuilenburgerstraat, zoals schoondochter Marietje Verheij mij vertelt. De Verheij's boden al in 1942 onderdak aan Bep de Haan. Haar joodse moeder, uit Steenderen afkomstig, had haar naar de Achterhoek gestuurd. Toen de nazi-jacht op de joden in '43 ook in deze regio verhevigd werd, zochten de joden een schuilplaats. De Aussens vonden onderdak in een veldschuur van Hendrik Hissink. Toen iemand met NSB-sympathieen erachter kwam dat daar onderduikers zaten, gingen ze toch op zoek naar een nieuwe schuilplaats. Die vonden ze bij de Verheij's. Vader Bertus, die Bep de Haan al verborg, bood de onderduikers een onderkomen in het stro boven de varkens onder het motto: "Of ze mij nu met een Jood pakken of met zeven, maakt niets uit. Dus laat ze maar komen." De onderduikers overleefden allemaal de oorlog. Maar ruim een jaar later kwam er toch nog een dramatisch einde aan het leven van Bernard Aussen. In september '46 hielp hij de Verheij's bij het dorsen en viel daarbij van een balklaag. Hij overleed aan zijn verwondingen. Zijn echtgenote Eva Zaligman zei daarbij berustend: "Beter dat hij zo aan zijn einde komt, dan dat hij vermoord is door de Duitsers." Ruim zestien jaar later stierf zij zelf. Haar steen, uit februari 1963, is tot nu toe de laatste zerk op de markante joodse dodenakker.

Laatst bijgewerkt 2011/04/22