Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[8189]

(40)1
1
Wallach
Salomon (verm.)
Shlomo z.v. Joseef ha-Levi
Joseph Wallach & NN d.v. Aaron Winter
ong. 1800 verm.
25-11-1854
04 Kislev 5615
Korschenbroich (Dtsl) verm. (zie opm.)
Venlo (Broekhofpad)
פ"ט
איש תם וישר מגזע ישרים
פועל צדק וכשר מעללים
הלא הוא כ שלמה 
בן הר"ח יוסף הלוי
מקרשנברוך
נפטר ביום ד' לחדש כסלו
שנת תרט"ו לפ"ק

Hier is geborgen
Een ingetogen en rechtschapen man uit een stam van oprechten
Hij oefende rechtvaardigheid uit en was zuiver in zijn handelingen
Dit is toch de ge'eerde Shlomo
Zoon van de Rabijn Chaveer Joseef ha-Levi
Uit Korschebroch
Overleden op de 4e van de maand Kislev
In het jaar 5615

Uit de pogingen om tot een gefundeerde identificatie van de overledene te komen, onstonden twee theorieën, die in veld Onderzoek 2 uitgebreid worden beschreven.
Ook na het vrij uitgebreid onderzoek, dat werd uitgevoerd met hulp van derden en ook Duitse bronnen onder de loupe nam, kwamen de missende schakels en benodigde onderbouw nodig om te bepalen, welke van de twee theorieën de juiste identificatie van de overledene vertegenwoordigt, niet boven water.  

Desondanks leverde het gedane onderzoek een aantal details op, welke gekruist met de tekst van de steen, richting kunnen geven aan een aanvullend verder onderzoek.

1)-De overledene was heel vermoedelijk een telg uit de Wallach familie, die een belangrijke plaats innam in de kille Korschenbroich.
Dit gegeven van de familienaam wordt ook specifiek genoemd in het werk van Dieter Peters (Aken-1993), dat tevens een leiddraad was bij het uitgevoerde onderzoek.

2)-Duitse archiefstukken geven onomstotelijk aan, dat de Wallach's Levieten waren.

3)-Dit combinerend met de tekst van de steen  veronderstelt, dat de overledene een zoon was van Joseef ha-Levi Wallach, die rabbijn was van de gemeente Korschebroich, en wiens huis functioneerde als huissynagoge totdat aldaar een zelfstandige synagoge werd opgericht.

De tekst van de steen, indien juist gelezen (als bron volgend Dieter Peters-Aken 1993) vermeldt dat de vader rabbijn Jozeph de chaveer titel droeg, een door de opperrabijn verleende eretitel voor bijzondere diensten aan de Joodse gemeente of het Joodse leven in het algemeen.
(te vergelijken met een "lintje").
Dit kan te maken hebben met het feit dat hij zijn woning ter beschikking stelde als huissynagoge of dat hij zich verdienstelijk maakte voor de bouw van de synagoge, welke later ter plaatse werd opgericht.
Op 5 januari 1956 werd dood gevonden te Blitterswijck, gemeente Meerlo ene Salomon Wallach, paardekoopman.
 (verdrinkingsdood ? zelfmoord ?)
[Overlijdensakte #2 Meerlo 07-01-1856).
Blitterswijck ligt 3 km van Meerlo en 20 km te noorden van Venlo.
Van dit overlijden is dus een akte, maar geen steen. Verondersteld wordt dat hij te Venlo begraven werd, hiervoor is echter geen bewijs.  
De aangevers waren de veldwachter en een tapper, die de naam en het beroep van de overledene en geboorteplaats wisten te kennen, maar verder aangaven geen relatie te hebben met de overledene en ook onbekend waren met de namen van de ouders.
De akte heeft een kanttekening, dat de overledene de zoon was van Joseph Wallach en man van  Jetta Cohen.

Gebaseerd op de identieke namen en het feit dat voor de overledene van
steen (40)1 geen overlijdensakte te vinden is en ondanks dat de overlijdensdata geheel uiteenlopen (13 maanden verschil, andere Hebreeuwse dag en maand, andere weekdag) menen een gedeelte van de onderzoekers dat beide overledenen identiek zijn, en dus de overlijdensdetails op steen (40)1 incorrect. 

Aangezien de Hebreeuwse details op steen (40)1 uit Joodse bron moeten zijn voortgekomen (de Joodse gemeente te Korschenbroich  of 
familileden van de overledene, bekend met de feiten) en geen Hebreeuwse terugwerking van een - dus niet gevonden - burgerlijke overlijdensakte, is deze grove discrepantie in de overlijdensdetails zonder hard bewijs voor andere onderzoekers niet aannemelijk. 

Deze terughoudendheid wordt gevoed door 2 argumenten:-
 a)-De Joodse traditie eist een maximum precisie van de Joodse dag en maand van overlijden op de steen - fouten kunnen natuurlijk altijd voorkomen - omdat op jaartijddagen op de exacte dag van overlijden kaddisch gezegd moet worden, indien mogelijk  bij het graf zelf.
Het jaar van overlijden speelt hierbij geen rol.

b)- Dat de steenzetter dermate gedisinformeerd zou zijn geweest dat de steen woensdag 15 Kislev als overlijdensdatum toont ipv maandag 29 Tevet is niet acceptabel zonder verder bewijs.

2)-Een dergelijke precisie in de Joodse naamgeving - de burgerlijke naam tegenover het Hebreeuwse patroniem - is echter dikwijls ver te zoeken. Als voorbeeld wordt aangevoerd steen (40)4-zie aldaar.

Identieke burgerlijke namen ter identificatie op zichzelf, gekoppeld aan het grote verschil in de overlijdensdetails, is zonder harde bewijsvoering dat beide overledenen dezelfde zijn, niet voldoende. 

Verder onderzoek bracht in dit tijdvak te Korschebroich
ene Joseph Wallach naar voren - met onduidelijke maar niet ver uiteenlopende data, die - weer zonder duidelijk bewijs - dan candidaat zou kunnen zijn voor de vader van steen (40)1.
[Bron:-MyHeritage - website Lars Menk]
In MyHeritage stambomen
Joseph Abraham Wallach
Naam Joseph Abraham Wallach
Geboorte Ongeveer 1750
Godsdienst Jewish
Vader:_Abraham Jacob Wallach
1720 - ?
Echtgenote
[...] bat Aaron Wallach (born Winter)
1750 - ?

Eindconclusie is daarom, dat de overledene van steen (40)1 in dit stadium niet exact te identificeren valt, en dat er geen voldoende bewijs is en er te veel tegenstrijdigheden zijn om de te Meerlo in 1856 dood gevonden Salomon Wallach te identificeren met de steen (40)1, waarvan de overledene volgens de steen 13 maanden eerder overleed op een andere datum.


2023/03/06
bnnch