Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek
Terug naar lijst

[55945]

(178)351401
4
Vries, de
Joseph (Jozeph) Aron
Joseph z.v. Aharon
Sara (Saartje) van der Klei
Aron Lazarus de Vries & Rachelina (Ragellina) Lazarus van Leenen
12-02-1832
11 Adar I 5592
Appingedam
23-04-1898
1 Iyar 5658
Appingedam
Appingedam
25-04-1898//3 Iyar 5658
Joseph Aron
de Vries
Overl. 1 Ijar 5658

                                         E. BLEKER
(maker van de steen?)
ויעל יוסף
פ"ט
ידיד נפשנו נאמן בדרכו
ותם וישר היה במלאכתו
סבל כל מכאוביו באהבה
פעולתו ינחל בארץ חמדה
ה"ה פו"מ כ יוסף בן
אהרן דע פריהס ושם
אמו רחל הלך לעולמו 
ביום ש"ק ב דר"ח אייר
ונקבר ביום ב ג אייר
שנת והשאיר
אחריו ברכה לפ"ג

ת נ צ ב ה 
הפסוק העליון מבראשית נ ז
הפסוק בשלמותו
וַיַּעַל יוֹסֵף, לִקְבֹּר אֶת-אָבִיו
En Joseph toog op
Hier is geborgen
Onze innig geliefde, trouw op zijn weg,
Ingetogen en rechtschapen was hij in zijn arbeid
Hij onderging in liefde al zijn pijnen
Zijn daden zullen zijn erfgoed zijn in het Heerlijke Land
Deze is de leider en bestuurder de ge'eerde Joseph zoon van
Aharon de Vries en de naam van
Zijn moeder was Rachel, hij ging naar zijn Eeuwige Wereld 
Op de dag van de Heilige Shabbath de tweede Nieuwemaandag 
(Rosh Chodesh) van Iyar 
En werd begraven op maandag de 3e Iyar
Van het jaar "Hij liet een zegen achter" vlg. de grote telling.

T N Ts B H 
De bovenspreuk is uit Genesis 50:7
De volle spreuk is:-
En Jozef toog op, om zijn vader te begraven

Met het Heerlijke Land zal symbolisch het paradijs bedoeld zijn.

De grote telling wil zeggen dat de duizendtallen (5000) in de cijferwaarde zijn opgenomen.Dat wil zeggen dat de laatste letter hee, welke gewoonlijk de cijferwaarde 5 heeft, in de telling is opgenomen als 5000.Het overlijdensjaar  5658 is op te maken uit de gepuncueerde
letters, voor zover leesbaar is dit echter niet geheel juist en is een resh (met cijferwaarde 200) teveel gepuncutueerd.

De beginletters van de eerste vier regels geven zijn naam Joseph.
Bron: Burgerlijke Stand - Geboorte
Gemeente: Appingedam
Datum van aangifte: 14-02-1832
Aktenr: 12
Kind: Joseph
Geslacht: M
Datum van geboorte: zondag 12-02-1832
Plaats van geboorte: Appingedam, huisnr. 7 eerste wijk
Vader: Aron Lazarus de Vries, vleeschhouwer
Leeftijd: 29 jaar
Moeder: Rachellina Lazarus van Leenen
Leeftijd: 22 jaar
Uur van geboorte: des morgens om acht uur

Bron: Burgerlijke Stand - Overlijden
Gemeente: Appingedam
Datum van aangifte: 25-04-1898
Aktenr: 23
Overledene: Joseph de Vries (manufacturier)
Leeftijd: 66 jaar
Datum van overlijden: 23-04-1898
Plaats van overlijden: Appingedam
Plaats van geboorte: Appingedam
Vader: Aron Lazarus de Vries, overleden
Moeder: Rachelina Lazarus van Leenen, overleden
Echtgenote: Sara van der Klei
Uur van overlijden: des morgens te elf uur
Hij was echtgenoot van (178)351405, vader van (178)351507, zoon van (178)351303, en broer van (178)351322, (178)351706, (178)351617, (178)351615, (178)351608, (178)351416, (178)351414 en [Delfzijl (Farmsum)] (179)360813, en oom van (178)351507.

Bron: Burgerlijke Stand - Huwelijk
Gemeente: Appingedam
Datum: 11-05-1866
Aktenr: 7
Bruidegom: Joseph de Vries (koopman)
Leeftijd: 34 jaar
Geboorteplaats: Appingedam
Woonplaats: Appingedam
Bruid: Sara van der Klei
Leeftijd: 31 jaar
Geboorteplaats: Appingedam
Woonplaats: Appingedam
Vader bruidegom: Aron Lazarus de Vries, overleden
Moeder bruidegom: Rachelina Lazarus van Leenen, wonende te Appingedam
Vader Bruid: Ezechiel Hartogs van der Klei, overleden
Moeder Bruid: Fia Michels Cohen, overleden

Joseph en Sara hadden zeven kinderen:
https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/10053.shtml

Hun zoon Aron de Vries is op 08-07-1872 in Appingedam geboren en op 20-03-1943 in Sobibor vermoord, tegelijk met zijn echtgenote Rosetta Ligtenstein. Hun dochter Selma die op 31-08-1905 in Appingedam is geboren, is op 19-02-1943 in Auschwitz vermoord. Hun zoon Maurits Joost is op 23-01-1908 in Appingedam geboren en op 07-08-1942 in Auschwitz vermoord.
De namen van Aron de Vries, Rosetta de Vries-Ligtenstein, Maurits-Joost (en zijn echtgenote en dochtertje) en Selma staan op de Joodse gedenksteen vóór de synagoge in Appingedam. Hun verhaal wordt verteld op 
https://www.synagogeappingedam.nl/algemeen/families#family-8-10.

Hun schoonzoon Heiman van der Klei die met hun dochter Rachelina was getrouwd, is op 11-12-1942 in Auschwitz vermoord.

Verdere bijzonderheden: Bron Joden in Noord-Oost Groningen (Stichting Vrienden van het Rijksarchief in Groningen, p. 110) 
Bij de aanstelling van een opperrabbijn voor de provincie Groningen speelde Joseph de Vries een belangrijke rol.
"Het aantrekken van een goede opperrabbijn per ressort en het beschikbaar stellen van de daarvoor benodigde financiële middelen was blijkbaar niet steeds mogelijk. Zo heeft het ressort Groningen in de 19e eeuw herhaaldelijk moeten volstaan met een waarnemend opperrabbijn uit de resorten Friesland en Drenthe. ... In 1861 bedankte de opperrabbijn van Friesland voor het tijdelijk opperrabbinaat in Groningen. De opperrabbijn van Drenthe, J.S. Hillesum, accepteerde daarentegen de benoeming. 
Gedurende de periode 1862-1888 heeft zijn om de drie jaar terugkerende benoeming als waarnemend opperrabbijn in Groningen heel wat voeten in de aarde gehad.
Deze toestand zou voortduren tot het overlijden van Hillesum in 1888.
Het kerkbestuur van Appingedam verzette zich daarop bij monde van zijn gecommitteerde J.A. de Vries met succes tegen een voorstel de opperrabbijn van Friesland ook voor Groningen te benoemen.
Het resultaat was dat op 5 augustus 1888 A. van Loen als opperrabbijn van Groningen werd geïnstalleerd. Sindiens heeft het ressort steeds een eigen rabbijn gehad."

p. 138 Ter gelegenheid van de inwijding van de nieuwe sjoel op 24 juli 1801 schonk "Joz. de Vries een toramantel, vervaardigd door zijn dochter Rachelina".

Zijn naam, Joz. A. de Vries, wordt vermeld als lid van het "Israël. Kerk-en Armbestuur" op de gedenksteen bij de herbouw van het Joodse Armhuis in 1885 (foto op p. 163).
2021/06/18
bnnch
© Stichting Het Stenen Archief