Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[55938]

(178)351316
5
Sanders
Abraham Heimans
Avraham z.v. Chaim Sanders
Judith (Judikje) van der Woude
Heiman Sanders & Judic Benjamins
24-02-1805
25 Adar I 5565 (zie opm.)
Winschoten
20-10-1895
2 Cheshvan 5656
Appingedam
Appingedam
23-10-1895//5 Cheshvan 5656
ABRAHAM SANDERS
overl. 2 Marcheswan
20 October
5656.ז
ואברהם שב למקומו
פ"נ
כ אברהם בר חיים
סאנדערס הלך לעולמו
יום א במרחשון ונקבר
בשם טוב ביום ד ה בו
תרנ"ו לפ"ק 
ויגוע וימות אברהם בשיבה
טובה זקן ושבע

ת נ צ ב ה 
הפסוק העליון מבראשית 18:33
הפסוק התחתון מבראשית 25:8
En Avraham ging naar zijn plaats terug.
Hier Rust
De ge'eerde Avraham zoon van de heer Chaim
Sanders, hij ging naar zijn Eeuwige Wereld op
Zondag Marcheshvan en werd begraven 
In goede naam op woensdag de 5de daarvan
5656
En Avraham gaf de geest en stierf in goede ouderdom, oud en vol van dagen 

T N Ts B H
De bovenspreuk is uit Genesis 18:33
De onderspreuk is uit Genesis   25:8

Beiden hebben betrekking op zijn naam Avraham.

Op zijn Militie Certificaat in de Huwelijkse Bijlagen wordt zijn geboortedatum vermeld als 24-02-1805. De besnijdenis wordt vrijwel altijd acht dagen na de geboorte gehouden. In dit geval vond deze op 04-03-1805 plaats, wat precies klopt. 

Bron: Burgerlijke Stand - Overlijden
Gemeente: Appingedam
Datum van aangifte: 21-10-1895
Aktenr: 87
Overledene: Abraham Sanders
Leeftijd: 90 jaar
Datum van overlijden: 20-10-1895
Plaats van overlijden: Appingedam
Plaats van geboorte: Winschoten
Weduwnaar van Judikje van der Woude
Uur van overlijden: des namiddags te half vier
"zijnde meerdere renseignementen den aangevers niet bekend"
Echtgenoot van [Groningen (Moesstraat)] (300)1-38

Bron: Burgerlijke Stand - Huwelijk
Gemeente: Franeker
Datum: 01-12-1833
Aktenr: 0037
Bruidegom: Abraham Heimans Sanders, koopman
Leeftijd: 28 jaar
Geboorteplaats: Winschoten
Woonplaats: Dockum
Bruid: Judikje van der Woude, winkeliersche
Leeftijd: 23 jaar
Geboorteplaats: Wolvega
Woonplaats: Wolvega
Vader bruidegom: Heiman Sanders, koopman te Veendam
Moeder bruidegom: Judek Benjamins, woonachtig te Veendam
Vader bruid: Benjamin Jacobs van der Woude, slagter te Wolvega
Moeder bruid: Sibylla Mozes, woonachtig te Wolvega

https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/8244.shtml
Het echtpaar had zeven kinderen, van wie er drie in Harlingen zijn geboren.

Nadere bijzonderheden: Bron - Huwelijkse Bijlagen (image 2033 uit 3056)
Gemeente: Franeker
Hierbij wordt een extract uit het Besnijdenisregister van Benjamin Hartogs van Biema gebruikt om de geboortedatum te bepalen van Abraham, zoon van Heiman Sanders en Judek Benjamins: 04-03-1805.

Bron: Registraties vóór 1811 - Besnijdenisregister van Benjamin Hartogs van Biema 1786-1813
Gemeente: Winschoten
Datum: 04-03-1805
Kind: Abraham
Vader: Heiman Sanders Sanders
"detailweergave akte is interpretatie van vertaling: 4 Adar II 5565 te Winschoten: Abraham zoon van Chaiim"

Over zijn vader Heiman Sanders en het gezin waaruit hij voortkwam, staat het volgende in De Joodse Gemeenschap in Winschoten en Omgeving 1683 tot 1964 van E.P. Boon en J.J.M. Lettinck op p. 41:
"Ook Heiman Sanders Sanders kwam nog in de achttiende eeuw naar Winschoten. Hij had tot 1798 in Veendam gewoond, waarheen hij overigens in 1817 al weer terugkeerde. De aanslag van acht francs die de Joodse autoriteiten hem oplegden wijst op inkomsten die iets boven het gemiddelde lagen, maar hij was vader van een groot gezin en de lasten daarvan drukten zwaar. Voor alle kinderen was bijvoorbeeld schoolgeld verschuldigd, zowel op de gewone school als op de Joodse godsdienstschool. Hij stuurde zijn kroost naar beide scholen en voelde zich daardoor dubbel belast. Konden zijn zonen en dochters geen Hebreeuwse les krijgen op op de gewone lagere school, vroeg hij het gemeentebestuur. Hebreeuws was nu eenmaal hun 'moedertaal', dat moesten ze wel leren, maar als ze alle lessen op de algemene school konden volgen scheelde hem dat schoolgeld."
2021/06/18
bnnch