Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek
Terug naar lijst

[55889]

(178)350405
4
Arents
Calmer
Kalman z. v. Aharon ha-Levi
Ester Simons (Hessels)
Aharon ha-Levi & NN NN
1748
Oost Friesland (verm. Emden)
24-05-1795 (zie opm.)
7 Sivan 5555
Appingedam
Appingedam
Geen Nederlandse tekst

De waterkan op de steen geeft aan dat de overledene een Leviet was.
קנה לעצמו מנוחה נאה
פ"נ
ישכיל אלי דל מחזיק דת בנו
ויהי לראש קהל ועדה לנו
מקום מקדש לשלם פרים שפתינו
ובית טבילה לטהר זרעינו
ובית עולמים זאת מנוחתינו
עד עת תחייתינו הוא יסד כתיקונו
כ קלמן בן כ"ה אהרון הלוי ז"ל
נפטר ליל שני של שבועות 
ונקבר למחרת ביום שני 
תנה הודך על השמים לפ"ק

ת נ צ ב ה 

 

Hij verschafte voor zichzelf een aangename rust (1)
Hier Rust
Gezegend is hij die de armen in acht neemt (2), hij versterkte ons in het geloof
En hij was ons tot hoofd van de gemeente en de gemeenschap
een tempel waar wij de woorden van onze lippen offeren als waren het
kalveren(3)
En een badplaats om ons kroost rein te houden(4)
En een begraafplaats voor onze rust
tot het tijdstip van onze herleving gekomen is, richtte hij op geheel zoals het behoort,
De ge'eerde Kalman zoon van de ge'eerde heer Aharon ha-Levi zijn herinnering zij tot zegen,
Overleden in de tweede avond (of nacht) van Shavoeoth(Wekenfeest)
En werd begraven de volgende dag op maandag
van [het jaar] "Stel Uw Majesteit boven de hemelen" (5)

T N Ts B H 
(1)-In deze bovenspreuk zijn de letters koef-lamed-mem-noen, die zijn naam Kalman vormen, geaccentueerd.
(2)-Het eerste gedeelte is vlg. Psalm 41:2, waarvan de strofe in z'n geheel luidt:-
Gezegend is hij die de armen in acht neemt, de Heere zal hem verlossen op de dag dat het slechte zal heersen.
(Er was een armengenootschap in Amsterdam onder die naam)
(3)-Hosea 14:3-Dit is een bekende allegorische verwijzing naar de offers in de Tempel, waarbij de woorden van het gebed , die over de lippen van de biddende komen, worden vergeleken met deze offers ter verheerlijking van God.
(4)-Bedoelt is een mikve-zie ook Onderzoek 2.
(5)-Vertaling vrij volgens de Statenbijbel.
De volgende letters die tesamen de cijferwaarde (5)555 van het overlijdensjaar geven zijn ge'accentueerd:-
Tav=400
Noen=50
Hee=5
Ayin=70
Lamed=30
Opgeteld:-555
Vlg. de tekst op de steen is het aannemelijk dat hij op zondagavond of -nacht overleed, waardoor de burgerlijke overlijdensdatum dan 
24-05-1795 zou zijn geweest, terwijl de Hebreeuwse dag de tweede feestdag van Shavoeoth, maandag 7 Sivan 5555 al was ingevallen.
Aangezien het uur van overlijden niet bekend is, kan deze veronderstelling fout zijn, en overleed hij na middernacht, dan is de burgerlijke datum 25-05-1795, hetgeen niet overeen komt met de tekst.
Hoe dan ook was de begrafenis op maandag, wat dan de tweede dag van Shavoeoth is.

Geboortejaar vlg. de Noordelijke Data Base in het Archief van Akevoth.
Hij was de echtgenoot van (178)350404. Zie ook aldaar.

Aanvullende details.
Volgens https://www.historiejoodsgroningen.nl/?mid=22 werd hij Calmer Arents genoemd en zijn echtgenote Ester Sjimons.
In zijn boek Joodse Groningers beschrijft René de Vries dat hij o.a. bekend stond als porseleinhandelaar, lotenverkoper en geldschieter en kwam uit Emden. Zijn dochter Bruintje was sinds 1788 weduwe van Mozes Josef Salomon.

https://www.geni.com/people/Brandje-Breinche-Levie/6000000014384354645

Volgens https://www.synagogeappingedam.nl/historie kocht Calmer Arents uit Oost-Friesland een huis aan de Dijkstraat dat hij de Joodse gemeente ter beschikking stelde als synagoge en badhuis.(mikve)
De dankbaarheid van de gemeente hiervoor komt in de tekst duidelijk tot uiting.
2021/05/28
bnnch
© Stichting Het Stenen Archief