[4490]

Terug naar lijst

[4490]

Code

(61)03

Foto voorzijde

Gradering

Achternaam

Berlijn

Voornaam

Saartje Mozes

Patronym

Sara Tserle d.v.Mozes Marcus Mordechai

Familienaam

Berlijn (Zamesht)

Partner

Izaak(Isaac) Isaac Berlijn

Ouders

Mozes Marcus Mordechai Zamesht & NN

Geboortedatum

CA 1753

Geboorteplaats

Amsterdam

Overlijdensdatum

26-10-1835

Overlijdensdatum Hebr

4 Cheshvan 5596

Overlijdensplaats

Amsterdam

Begraafplaats

Edam

Grafsteen tekst

Er is geen Nederlandse tekst

Grafsteen tekst Hebr

פט אשה צנועה מ' סערלא אשת כ' העזא ברלין נפטרת יום ג' ד' חשון תקצו ת נ צ ב ה

Vertaling Hebr. tekst

Hier ligt geborgen Een bescheiden vrouw Mevrouw Sarele De vrouw van de geachte heer Heza Berlijn. Zij overleed op dinsdag 4 Chesjwan 5596 T.N.Ts.B.H.

Onderzoek 1

Identificatie als dochter (kind nr.2) op de hieronder weergegeven gezinskaart uit de database van Ashkenazisch Amsterdam in de 18e eeuw bij Akevoth. Bij de personalia zijn hoofdzakelijk de burgelijke stand gegevens gevolgd, hoewel deze hiaten vertonen en vragen oproepen.Haar overlijdensgegevens 26-10-1835 om 20.00 's avonds (maandagavond) zijn echter in overeenstemming te brengen met het gegeven op de steen, dinsdag 4 Cheshvan 5596 (27-10-1835):-de Hebreeuwse datum was de maandagavond daarvoor op dit uur al ingevallen.

Onderzoek 2

Op grond van de voornaam van haar echtgenoot (Heza) is vast te stellen dat zij de echtgenote was van (61)13, aldaar genoemd Heza zoon van Rabbi Ietsek van Zamesht, in de Burgelijke Stand genaamd Izaak (Isaac Isaac) Berlijn.Zie verdere opmerkingen hierover aldaar. Vergelijk van de bronnen toont een grote variatie in gebruikte achternamen (en patroniemen) bij dit echtpaar. Op de gezinskaart uit de database van Ashkenazisch Amsterdam in de 18e eeuw bij Akevoth wordt zij genoemd Sara Tserle Mozes Zamesht ( kind nr. 2), waaruit blijkt, dat de familienamen Berlijn (Berlin) en Zamesht in de Joodse bronnen door elkaar lopen en naast elkaar gebruikt worden. Family Page Mozes Marcus Mordechai Zamesht, birth Berlin to: N.N. 1) Marcus Mordechai Mozes Zamesht Married 1787 Edam, no dtb; Tnaim acharonim in Edam in act 5547/31 on 18 Ijar 5547; groom: Mordechai ben Moshe Zamesht; bride: Roda, accompanied by father k"h Moshe ben Jacob Abraham Elburg. to: Roosje Roda Mozes Elburg 2) Sara Tserle Mozes Zamesht Married 1787 Edam, no dtb; Tnaim acharonim in act 5547/54 on 1 Elul 5547; groom: Asher Heza ben khr"r Isaac z.l. Hanau; bride: Tserle, accompanied by father Moshe ben Mordechai Zamesht-Berlin. to: Heza Asher-Heza Isaac Hanau 3) Benjamin Mozes Zamesht Married 1787 Edam, no dtb; Tnaim acharonim in act 5547/55 on 3 Elul 5547; groom: Benjamin ben Moshe Zamesht Berlin; bride: Sara bat Isaac. to: Sara Isaac Main index A-Z Voor de stelling, dat de familienamen Zamescht en Berlijn(Berlin) tot dezelfde familie behoren-zie ook bij grafsteen (61)13. Het schijnt, dat juist haar echtgenoot een zoon was van Rabbi Ietsek van Zamesht [zie grafsteen (61)13)] en dat het gebruik van de naam Zamesht door de familie van deze echtgenote-zie gezinskaart-een vraagteken vormt, tenzij hier sprake is van een huwelijk van dichte verwanten.Dit viel niet te onderzoeken. Temeer daar haar echtgenoot in het databestand de naam Hanau en niet Zamesht draagt. De beheerder van de database van Ashkenazisch Amsterdam in de 18e eeuw, Moshe Mossel (Jeruzalem) tekent hierbij nog aan, "dat in de huw.acten Zamosht en Berlin beiden worden gebruikt, naast en door elkaar, en dat de gezinskaart dus de familie van de bruid betreft. Dat de Heza Henau vervolgens zijn schoonfamilie's naam heeft overgenomen is ook niet zo verbazend. Dat komt in de beste families voor...." "De Zamosht familie was er kennelijk een van beleerde mensen..." Zodat uiteindelijk de vraag wie de officiele naamdrager van Zamesht is (de bruid of de bruidegom) niet naar tevredenheid kon worden vastgesteld.Terwijl het dus mogelijk is, dat de gezinskaart een huwelijk van zeer nauwe verwanten, beiden afstammend van Zamesht, betreft, geven de burgelijke stand gegevens op zichzelf staande, geen enkele indicatie betreffende de Zamesht-Berlijn(Berlin) connectie. Gezien het feit, dat de vader Mozes Marcus Mordechai van Saartje Mozes (Sara Tserle) in Berlijn geboren is, geeft dit gegeven althans wel de logische achtergrond voor de keuze van de familienaam Berlijn.

Laatst bijgewerkt

2008/03/17