Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[293]

(301)2-13
5
Klein
Jakob (Jacob)
Ya'akov z.v. Shalom
Reina Polak
Freerk Klein & Zientje van Mentz
07-12-1865
19 Kislev 5626
Wildervank
16-02-1941
19 Shevat 5701
Groningen
Groningen (Iepenlaan)

JACOB KLEIN

OVERL. 19 SJEWAT 5701

         16 FEBR.

נודע בשערים בעלה
פ"נ
הגביר הנכבד והנדיב
שומר מצות וגומל חסד
רודף שלום ודורש טוב
ר יעקב בן ר שלום הנולד מן שינא
היה ממונה על קופות צדקה
ואחד מאנשי מהוועד של בית זקנים
וח"ק צרור החיים
ושל חדרי הלימוד בקהלתנו
הלך לחיי עד י"ט שבט שנת תש"א
והובל לקברות בכבוד

ת נ צ ב ה 
Bekend in de poorten  is haar echgenoot 
Hier Rust
De geëerde en vrijgevende notabel
De geboden nalevend en barmhartigheid plegende
Vrede najagend en het goede zoekend
De heer Ya'akov zoon van de heer Shalom, die geboren werd uit Sjeine,
Was verantwoordelijk voor de armenkassen
En een van de bestuursleden van het ouderhuis
En van de heilige vereniging Tsror ha-Chaim
En van de leervertrekken in onze gemeente
Hij ging naar het Eeuwige Leven op 19 Shevat in het jaar 5701
En werd ter grave gedragen met ere

T N Ts B H 
De bovenspreuk is uit Spreuken 31:23
Bron: Burgerlijke Stand - Geboorte
Gemeente: Wildervank
Aangiftedatum: 07-12-1865
Aktenr: 242
Kind: Jakob
Geboortedatum: 07-12-1865
Geboorteplaats: Wildervank
Vader: Freerk Klein, vleeschhouwer te Wildervank
Leeftijd: 31 jaar
Moeder: Zientje van Mentz, wonende te Wildervank
Uur van geboorte: des 's morgens te vier uur

Bron: Burgerlijke Stand - Overlijden
Gemeente: Groningen
Aangiftedatum: 17-02-1942
Aktenr: 329
Overledene: Jakob Klein
Leeftijd: 75 jaar
Datum van overlijden: 16-02-1941
Woonplaats en plaats van overlijden: Groningen
Geboorteplaats: Wildervank
Ouders: Freerk Klein en Zientje van Mentz, beiden overleden
Weduwnaar van Reina Polak
Uur van overlijden: dertien uur tien


Hij was echtgenoot van (301)2-12, zoon van [Veendam] (186)0415 en (186)0416, en broer van  (186)0905.

Bron:  Burgerlijke Stand - Huwelijk 
Gemeente: Veendam
Aktenummer: 63
Datum: 22-06-1904 
Bruidegom Jakob Klein, koopman
Leeftijd: 38 jaar
Geboorteplaats: Wildervank 
Woonplaats: Groningen
Bruid: Reina Polak
Leeftijd: 35 jaar
Geboorte- en woonplaats: Veendam 
Vader bruidegom: Freerk Klein, vleeschhouwer
Moeder bruidegom: Zientje van Mentz, overleden 
Vader bruid: Nathan Joseph Polak, overleden
Moeder bruid: Carolina Lobstein, overleden 

https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/1057.shtml
Jakob was de oudste van zes kinderen, die allen in Wildervank zijn geboren. Zijn zusters Esther en Meerlina zijn in de Shoah omgekomen:
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/121225/esther-cohen-klein
Esther Cohen-Klein is op 28-09-1870 in Wildervank geboren en op 23-11-1942 in Auschwitz vermoord. Haar dochter Sientje Vecht-Cohen en kleindochter Milly Frederika Vecht zijn in 1944 in Auschwitz vermoord. Haar zoon Frederik Cohen is in 1944 aan boord van de Junyo Maru in de Indische Oceaan getorpedeerd. Haar zoon Abraham en zijn echtgenote Henriette Serlui zijn in 1943 in Sobibor vermoord. Haar zoon Jacob Cohen, zijn echtgenote Minna de Liever en hun zoontje Samuel zijn ook in 1943 in Sobibor vermoord. Haar zoon Johan is in 1942 in Auschwitz vermoord.

Meerlina de Lange-Klein is op 07-05-1874 in Wildervank geboren en op 09-04-1943 in Sobibor vermoord. Haar dochter Amalia de Lange is op 11-06-1943 in Sobibor vermoord. 

https://www.dutchjewry.org/genealogy/ndbcore/10872.shtml
Volgens dit gegevensbestand hadden Reina en Jakob twee kinderen: Carolina (1905) en  Frederik (1907) die beiden in Groningen zijn geboren. Volgens https://www.geni.com/people/Frederik-Klein/6000000054489711991 is Frederik op 28-11-1974 overleden in Haarlem. Carolina is in de Shoah omgekomen. 
https://www.joodsmonument.nl/nl/page/179707/caroline-bramson-klein
Carolina Bramson-Klein is op 09-06-1905 in Groningen geboren en op 16-02-1945 in Bergen-Belsen vermoord. 
"Op 19-8-1942 werd er om zes uur 's morgens hard op de deur van Voorstraat 69 in Franeker geslagen door de Sicherheitspolizei en vier Franeker NSB-leden. De familie Bramson werd gearresteerd, naar het politiebureau gebracht en vroeg in de middag naar Leeuwarden vervoerd, om niet veel later naar Westerbork te worden getransporteerd. 

Jacob Bramson's beroep als arts heeft de familie gespaard voor directe deportatie maar op 11-1-1944 is de familie Bramson vanuit Westerbork gedeporteerd naar Bergen-Belsen. Connie Bramson-Klein stierf hier in februari 1945. Nadat het kamp door de Russen was bevrijd, is Jacob met zijn drie in Franeker geboren kinderen (Reina Betsy, Jozef Jacob en Betsy) na een bizarre reis door Polen, Duitsland en België op 17-11-1945 aangekomen in Amsterdam, waar ze hun intrek namen in de Joodsche Invalide op Weesperplein 1. Op 14-5-1946 zijn ze weer naar Franeker verhuisd, Harlingerweg 65.
Jacob kon het leed moeilijk verwerken en vooral Reina Betsy was erg getraumatiseerd. Zo werd besloten om op 17-1-1950 naar Israel te emigreren. Jacob kreeg daar een baan als arts in een psychiatrisch ziekenhuis in Bat Yam, waar zijn dochter Reina Betsy werd geplaatst om haar trauma’s te verwerken. Zij kwam het in Bergen-Belsen geleden leed en het verlies van haar moeder echter nooit meer te boven: in 1953 pleegde ze zelfmoord door zich te verdrinken in een waterput."

Bron: https://historischcentrumfraneker.nl/inwoners/jacob-bramson-2/

2022/01/21
sara_k