Het Stenen Archief - Afgerond en lopend onderzoek

[271]

(301)1-43
4
Krammer
Jacob (Jaap)
Ya'akov z.v. David
1)-Regine Günsberger-2-Betsie (Betty) Denneboom
David Krammer & Mietje Keizer
10-01-1904 (zie opm. bij de steen)
23 Tevet 5664 (zie opm.)
Coevorden
11-09-1987
17 Eloel 5747
Groningen
Groningen (Iepenlaan)
19 Eloel 5747//13-09-1987

HIER RUST

JAAP KRAMMER

INNIG GELIEFDE MAN VAN BETTY DENNEBOOM

GEB. 23 TEWET 5664 TE COEVORDEN

11 JAN.  1904

OVERL. 17 ELLOEL 5747 TE GRONINGEN

11 SEPT. 1987

IN LIEFDEVOLLE HERINNERING AAN ZIJN BEMINDE VROUW EN KINDEREN 

REGINA  RITA SANDOR

34 JAAR      6 JAAR 4 JAAR

OMGEBRACHT IN AUSCHWITZ 26 OCT. 1942

De Nederlandse tekst is gedeelte verborgen door het stempel.

Hoewel zijn geboortedatum op de steen wordt vermeld als 11-01-1904, de aangiftedatum, is hij volgens zijn geboorteakte geboren op 10-01-1904. 
Zijn geboortedatum volgens de Joodse kalender is juist, omdat hij na zonsondergang werd geboren, wat tot de volgende dag wordt gerekend.
טוב שם משמן טוב
פ"ב
ר יעקב בן ר דוד
ושם אמו מיכלא
הלך לעולמו
י"ז אלול תשמ"ז

ת נ צ ב ה 
Een goede naam is beter dan goede olie
Hier Rust
De heer Ya'akov zoon van de heer David
En de naam van zijn moeder was Michele
Hij ging naar zijn Eeuwige Wereld op
17 Eloel 5747
De bovenspreuk is uit Prediker 7:1

Bron: Burgerlijke Stand - Geboorte  Gemeente:  Coevorden  Aangiftedatum: 12-01-1904  Aktenr: 6

Kind: Jacob  Geslacht: M  Geboortedatum: 10-01-1904  Geboorteplaats: Coevorden

Vader: David Krammer, godsdienstonderwijzer te Coevorden  Leeftijd: 41

Moeder: Mietje Keizer, wonende te Coevorden

Uur van geboorte: des namiddags te tien uren

Aangezien zijn geboorte na zonsondergang plaatsvond, wordt deze volgens de Joodse kalender tot de volgende dag gerekend.

Bron: Overlijden - (Delpher) Nieuwsblad van het Noorden, 12-09-1987

Overledene: Jaap Krammer  Datum van overlijden: 11-09-1987  Plaats van overlijden: 9713 CD Groningen, Gorechtkade 64

Tijd van overlijden: vrijdagmorgen

Begrafenis: zondag 13 september om 15:00 uur

Hij was een broer van [Muiderberg] (500)111-030 en [Coevorden] (97)137.

https://www.joodsgroningen.nl/jacob-krammer/

"Jaap trouwt op 15 april 1934 in Wenen met de dan 27-jarige Regina (Ginie) Günsberger, geboren 06-11-1907 te Deutschkreuz in de Oostenrijkse deelstaat Burgenland. Zij is één van de jongste kinderen uit een gezin van twaalf van Mirjam en Sandor Günsberger. Van de twaalf kinderen overleefden slechts drie de oorlog.

Na hun huwelijk gaat het jonge echtpaar in de H.W. Mestdagstraat 17 te Groningen wonen, maar verhuist al enkele weken later, in juni 1934, naar Wassenberghstraat 53b. Jacob en Regina krijgen twee kinderen."

Zijn ouders zijn omgekomen in de Shoah: https://www.joodsmonument.nl/nl/page/150087/david-krammer -  David Krammer en Mietje Keizer zijn op 29-10-1942 in Auschwitz vemoord.

"David Krammer was de rabbijn van Coevorden en godsdienstonderwijzer in de Joodse school. Het was een zeer geliefde rabbi onder de Coevordenaren en beoefende zijn vak al meer dan 40 jaar. Hij trouwde met Mietje Keizer op 22 november 1884 te Leeuwarden. Zij kregen in totaal met elkaar elf kinderen, waaronder naast Bardiena, Bernard en Izaak. Bardiena en Bernard bleven thuis wonen, maar Izaak was woonachtig in Coevorden met zijn eigen gezin. 

Maar ook David en zijn gezin werden getroffen door deze verschrikkelijke nacht, 2 oktober 1942, waarbij ze werden opgepakt en op transport naar Westerbork werden gezet. David(79), zijn vrouw Mietje(78) en zijn dochter Bardiena(57) werden op 29 oktober 1942 vermoord in Auschwitz. Bernard werd op 19 februari 1942 op 47-jarige leeftijd in Auschwitz vermoord."

https://stolpersteinecoevorden.jimdo.com/de-joodse-families/

Zijn eerste echtgenote en twee kinderen zijn ook omgekomen in de Shoah: https://www.joodsmonument.nl/nl/page/134996/regina-krammer-gunsberger - Regina Günsberger, en Rita (7jaar) en Sandor Joachim (5 jaar) Krammer zijn op 26-10-1942 in Auschwitz vermoord.

"Jacob Krammer, de echtgenoot van Regina Krammer-Gunsberger en vader van Rita en Sandor Joachim, zat in een werkkamp in Kloosterhaar. Hij ontvluchtte dat kamp de nacht voordat de kampbewoners werden afgevoerd naar Westerbork. Jacob kwam terecht bij een boer die hem in veiligheid bracht. Deze man reisde ook naar Groningen, naar het gezin van Jacob, maar zij waren intussen al opgepakt." 

Werkgroep Joodse Werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar, Joodse werkkampen Balderhaar en Kloosterhaar: Ik stond erbij….. en keek ernaar…… (Kloosterhaar 2005) 11.

https://www.joodsgroningen.nl/jacob-krammer/
Jacob Krammer is in 1957 met Betsie (Betty) Denneboom getrouwd in de Jeugdsjoel in Groningen. Zij was een dochter van Israël (Ies) Denneboom en Roosje Kosses. Betty is op 13-05-1920 geboren. 

"Jaap was lange tijd uit eerbied voor zijn vader, chazzan bij de sjoel in de jaren '70 en '80."

Betty is op 16-03-2019 overleden aan de Gorecchtkade 64 in Groningen.
2021/12/20
bnnch